Aby panele słoneczne mogły prawidłowo działać, muszą być nie tylko założone zgodnie ze sztuką, lecz również monitorowane pod kątem pracy. Wszelkie spadki mocy i wydajności mogą sugerować wiele usterek i problemów, choć zdecydowanie najczęstszym jest zabrudzenie lub zapylenie fotowoltaiki. W takim przypadku niezbędne będzie jej wyczyszczenie. Dowiedz się, w jaki sposób to zrobić i jak ważne jest monitorowanie stanu instalacji PV w celu unikania tego typu sytuacji. 

Wydajność paneli fotowoltaicznych – od czego zależy?

Optymalne działa instalacji fotowoltaicznej w dużej mierze zależy od tego, jak wydajnie pracują panele. Wśród czynników, które mają na to wpływ należy wyróżnić m.in.:

• warunki klimatyczne;
• temperaturę;
• kąt nachylenia;
• zaciemnienie
• zanieczyszczenie.

Na część tych czynników nie mamy wpływu i musimy pogodzić się z faktem, że nie zawsze nasza instalacja będzie działała w 100% optymalnie. Niemniej, część z tych faktorów można wykluczyć poprzez m.in. cykliczne kontrolowanie fotowoltaiki i prace konserwacyjne.

Głównym czynnikiem wpływającym na wydajność instalacji fotowoltaicznej jest pogoda. Opady atmosferyczne, zachmurzenie, wahania temperatur – wszystko to przekłada się nie tylko na ilość wyprodukowanej przez panele energii, ale również ich stan. Wiele zjawisk pogodowych, zwłaszcza tych gwałtownych może doprowadzić do uszkodzenia lub awarii instalacji PV.

Ze względu na właściwości materiałów półprzewodnikowych, wykorzystywanych do ich produkcji, panele fotowoltaiczne działają najbardziej optymalnie w temperaturze ok. 25 stopni Celsjusza. Im robi się goręcej, tym wydajność instalacji PV spada. Niestety nie mamy wpływu na temperaturę powietrza ani na to, jak mocno nagrzewają się panele od słońca. Niemniej, konstrukcje umieszczone na dachach mogą nagrzewać się szybciej niż te umieszczone, np. na ścianie budynku.

W ciągu roku poziom nasłonecznienia Ziemi oraz kąt padania promieni słonecznych ciągle się zmieniają. Dlatego ważne jest, aby serwisanci odpowiadający za montaż instalacji fotowoltaicznej prawidłowo umiejscowili panele na dachu lub konstrukcji stojącej. Na terenie naszego kraju montuje się je pod kątem od 30 do 40 stopni, choć tak naprawdę wszystko zależy od lokalizacji danego systemu.

Zaciemnienie paneli fotowoltaicznych znacznie obniża wydajność każdej instalacji PV. Do tego typu zjawiska może dochodzić w momencie, gdy konstrukcja z panelami sąsiaduje w pobliżu innych, wyższych zabudowań, drzew lub została założona w taki sposób, iż zasłania ją częściowo komin. Pomocny może być w takich przypadkach montaż optymalizatora przy każdym z paneli. Urządzenia tego typu pozwalają na ograniczenie spadku mocy poszczególnych modułów w przypadku zacienienia lub uszkodzenia jednego z nich. 

Ostatnim z czynników, który wpływa na pracę paneli fotowoltaicznych jest zanieczyszczenie. Dotyczy to zarówno cząstek unoszących się w powietrzu, jak i tych, które już osiadły na panelach. To właśnie na ten czynnik mamy największy wpływ, gdyż możemy go redukować na bieżąco, dbając o czystość instalacji PV. Zanieczyszczone panele fotowoltaiczne mają niższą sprawność ogniw, gdyż wszelkie pyły i nieczystości mogą zacieniać je, a nawet uszkadzać. 

Zapylona fotowoltaika – do czego może prowadzić?

W Wielkiej Brytanii przeprowadzono eksperyment, w którym zbadano wpływ zapylenia na działanie paneli fotowoltaicznych. W wynikach zidentyfikowano 13 substancji zanieczyszczających o różnym wpływie na proces przepuszczania światła. Naukowcy odkryli, że część cząsteczek pyłu była w stanie obniżyć sprawność urządzeń fotowoltaicznych nawet o 98%. Wśród badanych zanieczyszczeń znalazły się m.in:

• ptasie odchody;
• popiół;
• sól;
• piasek gruboziarnisty.

Substancje te w różnym stopniu zaciemniały panele, jednak naukowcy doszli do wniosku, że panele słoneczne z okryciem z tworzywa akrylowego zgromadziły na sobie więcej pyłu niż moduły pokryte szkłem. 

Do zabrudzenia fotowoltaiki może dojść przez cały rok, niezależnie od pory dnia i nocy. Wpływ na ich działanie mają zarówno zanieczyszczenia sezonowe (popiół ze spalania w kotłach grzewczych, pyłki roślinne), jak i spontaniczne (obecność budowy w sąsiedztwie, zwierzęce odchody). 

Część z zanieczyszczeń nie tylko zaciemnia panele, ale może prowadzić do ich degeneracji, a co za tym idzie uszkodzenia. Dlatego ważne jest cykliczne kontrolowanie połaci dachu lub konstrukcji z fotowoltaiką w celu inspekcji całego systemu. Sprawdzone powinny być wszystkie panele wraz ze stelażami. Dobrym pomysłem może być również zainstalowanie kamery, dzięki której będziemy mieć podgląd sytuacji na bieżąco. 

Przy dużej ilości zabrudzeń należy rozważyć czyszczenie. Warto jednak pamiętać, że fotowoltaika to bardzo delikatna konstrukcja, dlatego w trakcie jej mycia należy zachować szczególne środki ostrożności. Dzięki nim będziemy w stanie usunąć zabrudzenia i zapylenia, a jednocześnie nie uszkodzić najważniejszych jej elementów.

Jak czyścić fotowoltaikę? 

Przed przystąpieniem do prac związanych z czyszczeniem fotowoltaiki należy pamiętać, że nie można usuwać zabrudzeń w sposób agresywny. Z pewnością należy powstrzymać się od używania myjki wysokociśnieniowej, która może uszkodzić delikatne panele. Część specjalistów i montażystów instalacji PV poleca traktować mycie fotowoltaiki jak czyszczenie okien dachowych. 

Należy przede wszystkim używać miękkich gąbek i szczotek o delikatnym włosiu, a także wody destylowanej lub deszczówki. W przypadku mocnych zabrudzeń można użyć niewielkich ilości detergentu lub octu. Myte powinny być nie tylko panele, ale również ramki wokół nich, gdyż to w tym miejscu gromadzi się najwięcej brudu. Podczas spłukiwania warto zadbać, aby woda, której używamy nie była zbyt twarda i nie zostawiała osadu z kamienia. Wszelkie inne zabrudzenia np. liście, kawałki roślin i drzew, a także resztki pochodzenia zwierzęcego (pokarm, futro) należy usuwać mechanicznie, zbierając do worków na śmieci lub wymiatając z paneli. 

Tego typu prace pielęgnacyjne można wykonywać raz do roku lub w momencie stwierdzenia znacznego zabrudzenia paneli lub spadku ich wydajności. W przypadku dużych konstrukcji zajęcie to może być czasochłonne, a w miejscach, gdzie panele są montowane na dachu wręcz niebezpieczne. Dlatego przed przystąpieniem do czyszczenia należy każdorazowo przemyśleć fakt, czy sami jesteśmy w stanie sobie poradzić z myciem paneli fotowoltaicznych.

Mycie fotowoltaiki – jak wygląda?

Obfite opady deszczu rzadko kiedy zmywają całkowicie brud i pył z paneli fotowoltaicznych, dlatego wiele osób po prostu musi przystąpić do czyszczenia ze względu na duże spadki mocy. Wówczas mamy dwie możliwości wykonania mycia – samodzielnie lub z pomocą ekipy sprzątającej.

Jeżeli sami chcemy pozbyć się zanieczyszczeń z paneli, musimy w szczególności zadbać o zasady bezpieczeństwa. Niezbędny będzie sprzęt, który zabezpieczy nas w trakcie mycia tj. drabiny, uprzęże, rusztowania oraz środki ochrony osobistej. W przypadku paneli umieszczonych na wysokich konstrukcjach i dachach sami bierzemy odpowiedzialność za życie swoje lub swoich pracowników.

Samodzielne prace powinny być również wykonywane przy pomocy odpowiedniego sprzętu – delikatnych myjek, gąbek i szczotek, a także wody demineralizowanej lub deszczówki. Czyszczenie powinno odbywać się rano, wieczorem lub w dni pochmurne. W ten sposób unikniemy tzw. szoku termicznego, jaki może wystąpić podczas polania rozgrzanych paneli zimną wodą. 

Drugim sposobem na umycie fotowoltaiki z zabrudzeń i pyłów jest skorzystanie z usług profesjonalnej firmy sprzątającej. Jej pracownicy dysponują odpowiednim sprzętem, doświadczeniem oraz pozwoleniami do pracy na wysokościach. Wynajmując taką ekipę możemy liczyć na szybkie i bezpiecznie przeprowadzenie prac pielęgnacyjnych. 

Ceny za mycie fotowoltaiki zależą od wielu czynników, w tym m.in.:

• wielkości powierzchni instalacji PV;
• umiejscowienia paneli (grunt lub dach);
• stopnia zabrudzenia;
• regionu w jakim szukamy usług.

Przeciętny koszt czyszczenia jednego metra kwadratowego to ok. 15 - 30 zł. Im bardziej renomowana i profesjonalna firma, tym ceny wzrastają i mogą wynieść nawet 100 zł za metr kwadratowy. Z usług tego typu przedsiębiorstw powinni skorzystać zwłaszcza właściciele firm oraz farm fotowoltaicznych, którzy nie są w stanie samodzielnie wyczyścić wszystkich paneli. 

Masz więcej pytań dotyczących tego, jak czyścić panele słonecznie? A może chcesz założyć je w swojej firmie i zredukować wydatki na energię elektryczną? Odezwij się do nas! W Solum Service pracują fachowcy i specjaliści z branży OZE, którzy od lat dostarczają usługi z zakresu projektowania, doboru, montażu i serwisu fotowoltaiki, magazynów energii oraz pomp ciepła. Skontaktuj się z nami, jeżeli masz problemy z myciem lub montażem instalacji PV!