Instalacja paneli fotowoltaicznych to najlepsze rozwiązanie dla każdego, kto chce uniezależnić się od wciąż rosnących cen prądu. Ostatnio na popularności zyskują mikroinstalacje do 50 kWp oraz małe instalacje od 50 kWp do 1 MW. Ze względu na wielkość zajmowanej powierzchni wielu potocznie nazywa je farmami fotowoltaicznymi. W ostatnich latach coraz więcej firm decyduje się na ich założenie. Czym jest farma fotowoltaiczna i co warto o niej wiedzieć?

Czym jest farma fotowoltaiczna?

Ustawa o odnawialnych źródłach energii definiuje mikroinstalacje jako inwestycje o mocy do 50 kWp, małe instalacje natomiast to moce od 50 kWp do 1 MW.  Przyjęło się, że farma  fotowoltaiczna to instalacja, której moc przekracza 50 kWp. Energia przez nią wyprodukowana może być odsprzedana na Towarowej Giełdzie Energii (TGE) lub skonsumowana na potrzeby własne przedsiębiorstwa, a nadwyżki prądu przesłane do sieci. Farma fotowoltaiczna może zasilić na przykład duży zakład produkcyjny lub maszynerię odpowiedzialną za nawadnianie upraw na polach rolnych.

W farmy fotowoltaiczne najczęściej inwestują przedsiębiorcy, właściciele dużych nieruchomości lub nieużytków rolnych, a także podmioty, których celem działalności jest sprzedaż wyprodukowanej przez panele energii na Towarowej Giełdzie Energii.

Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje elektrowni słonecznych:

• farmy off site – tak zwane farmy na „pustych polach”. Są to instalacje przyłączone bezpośrednio do sieci dystrybucyjnych na podstawie uzyskanych warunków przyłączenia. Farmy off site tworzone są w celu sprzedaży energii w ramach aukcji lub na TGE;
• farmy on site – są to instalacje realizowane na terenie przedsiębiorstw. Ich montaż polega na przyłączeniu bezpośrednio do instalacji wewnętrznej odbiorcy energii, a wyprodukowany prąd wykorzystywany jest na potrzeby tego przedsiębiorstwa.

Największe farmy fotowoltaiczne w Polsce

Dane zebrane przez Agencję Rynku Energii wykazują, że pod koniec lipca 2022 roku łączna moc pozyskana z paneli fotowoltaicznych w Polsce wyniosła 10,586 GW. Na ten imponujący wynik składają się przede wszystkim mikroinstalacje prosumenckie, które stanowią około 76% wszystkich instalacji modułów fotowoltaicznych w kraju.

Na popularności zyskują też tzw.farmy fotowoltaiczne, których moc jest coraz większa. Do kogo należą największe elektrownie słoneczne w Polsce? Poznaj 15 firm:

• Sigma Sp. z o.o. w Zwartowie – od 2022 roku, moc 204 MW;
• ZE PAK w gminie Brudzew – od 2021 roku, moc 69,999 MW;
• Alternus Energy Group w gminie Witnica – od 2021 roku, moc 64,600 MW;
• Better Energy w Żydowie – od 2022 roku, moc 28,999 MW;
• Better Energy w Postomino – od 2021 roku, moc 29,961 MW;
• SOLAR-R w Bogucicach – od 2022 roku, moc 8,054 MW;
• Energa OZE w Borkach Wielbarskich – od 2021 roku, moc 7,987 MW;
• Tauron w Jaworznie – od 2020 roku, moc 5,000 MW;
• EWG Elektrownie Wiatrowe w Prochowicach – od 2021 roku, moc 4,677 MW;
• Energa OZE w Czernikowie – od 2015 roku, moc 3,770 MW;
• TKS-ENERGIA w Wolce Dobryńskiej – od 2022 roku, moc 2,216 MW;
• PWiK Konin w Koninie – od 2022 roku, moc 2,182 MW;
• EnergiaLine w Bierutowie – od 2018 roku, moc 2,059 MW;
• Stowarzyszenie Horyzonty w Cieszanowie – od 2014 roku, moc 2,000 MW;
• Biogazownia Ostrzeszów w Ostrzeszowie – od 2015 roku, moc 2,000 MW.

Branża paneli fotowoltaicznych wciąż się zmienia, dlatego nowe instalacje pojawiają się co chwile. Wyżej przedstawiona lista nie jest stała i być może w najbliższym czasie ulegnie zmianie.

Farma fotowoltaiczna dla firmy

Wciąż rosnąca inflacja oraz ceny prądu i gazu sprawiają, że wiele firm znalazło się w ciężkiej sytuacji, a prognozy nie są pocieszające – kolejny rok ma być jeszcze trudniejszy. Budowa zarówno mikroinstalacji, jak też większej inwestycji, zwanej farmą fotowoltaiczną jest rozwiązaniem, z którego powinny skorzystać przedsiębiorstwa, aby uniezależnić się od kosztów za energię elektryczną i ciepło.

Elektrownia fotowoltaiczna na potrzeby przedsiębiorstwa pozwala obniżyć koszty:

• energii czynnej;
• dystrybucji energii;
• opłaty mocowej;
• energii biernej, czyli takiej, która generowana jest przez urządzenia w branży produkcyjnej lub mechanicznej, 
• ogrzewania i klimatyzacji

Średni okres zwrotu za instalację fotowoltaiczną tego typu wynosi 2-3 lata, choć biorąc pod uwagę stały wzrost cen za energię elektryczną, czas ten może się skrócić. Wpływ na jego długość ma:

• profil zapotrzebowania na energię, to znaczy godziny największego zużycia;
• zużycie energii w godzinach największej produkcji z fotowoltaiki;
• stosunek mocy wybudowanej elektrowni do zapotrzebowania rocznego na energię w firmie;
• kierunek usytuowania instalacji, jej kąt nachylenia i zacienienie modułów.

Specjaliści są zgodni, że wzrost cen za energię elektryczną będzie stały do 2030 roku. Sprawia to, że inwestycja w farmy fotowoltaiczne staje się najrozsądniejszym rozwiązaniem dla firm. Warto też podkreślić, że ich zaletą jest brak negatywnego wpływu na środowisko, ponieważ nie emitują zanieczyszczeń. Dodatkowo są przyjazne ludziom i zwierzętom, nie generując hałasu podczas pracy i są praktycznie bezobsługowe.

Wymagania formalno-prawne dla farm fotowoltaicznych

Aby wybudować farmę fotowoltaiczną na gruncie musisz uzyskać pozwolenie środowiskowe – dla instalacji na powierzchni powyżej 1 ha – oraz decyzję o warunkach zabudowy, która jest konieczna w przypadku elektrowni o mocy powyżej 500 kWp. Inna procedura obowiązuje przy farmach montowanych na dachu.

W takim wypadku niezbędne jest uzyskanie warunków przyłączenia instalacji od zakładu energetycznego, wykonania projektu budowlanego oraz otrzymania pozwolenia na budowę. Proces ten może potrwać nawet pół roku.

Oprócz tego istnieją różne sposoby rozliczenia za energię wyprodukowaną w instalacjach o mocy powyżej 50 kWp. Zaliczają się do nich:

• aukcje na TGE;
• umowa typu cPPA;
• umowa odsprzedaży nadwyżek z wybraną spółką obrotu energią.

Poza tym zapisy ustawy OZE jasno określają obowiązek uzyskania koncesji przed podjęciem i wykonaniem działalności gospodarczej, która polega na wytwarzaniu energii elektrycznej z OZE w inwestycjach powyżej 1 MW. Jej otrzymanie nie jest konieczne w przypadku pozyskiwania prądu z:

• mikro oraz małych instalacji;
• biogazu rolniczego;
• biopłynów.

Instalacje o mocy do 1 MW wymagają jedynie wpisu do Rejestru Wytwórców Energii w Małej Instalacji (MIOZE).

Największe farmy fotowoltaiczne – do jakich firm należą?

Większość farm fotowoltaicznych w Polsce należy do przedsiębiorstw energetycznych, jednak to nie one dominują w produkcji zielonej energii. Najwięcej działających elektrowni w naszym kraju jest inwestycjami prywatnymi, które prowadzone są przez niezależnych inwestorów lub deweloperów.

Istniejące farmy fotowoltaiczne to w większości instalacje o stosunkowo niewielkiej mocy które powstały głównie w celu udziału w aukcjach OZE – mniejsze obiekty są bardziej opłacalne w tym modelu – lub do zaspokojenia własnych potrzeb energetycznych.

Warto podkreślić, że budowa małych farm fotowoltaicznych ma wpływ na rynek instalatorów.  Na polskim rynku nie brakuje wyspecjalizowanych firm, które zajmują się profesjonalnym montażem PV w przydomowych instalacjach, ale profesjonalizm i doświadczenie firm specjalizujących się w inwestycjach dla firm, w tym inwestycjach powyżej 50 kWp jest wciąż niewiele, dlatego rozważnie należy wybierać firmę wykonawczą.

Polskie farmy fotowoltaiczne na tle Europy i świata

Największa farma fotowoltaiczna znajduje się w Hiszpanii i nazywa się „Francisko Pizarro Photovoltaic Plant”. Elektrownia swoje imię zawdzięcza hiszpańskiemu odkrywcy, osiągając moc 590 MW (0,59 GW) i zapewniając energię elektryczną dla około 334,4 tysięcy domów. Drugie miejsce w Hiszpanii zajmuje farma fotowoltaiczna „Núñez de Balboa”, która osiąga moc 500 MW. Warto też dodać, że w 2022 roku kraj ten dysponował 20 GW mocy zainstalowanej.

Światowym liderem w produkcji energii elektrycznej jest farma fotowoltaiczna „Bhadla Solar Park”, która mieści się w Indiach. Jest w stanie wyprodukować moc 2,700 MW, czyli 2,7 GW. Elektrownia zbudowana jest na działce o wielkości 57 km2. Indie dysponują instalacjami słonecznymi o łącznej mocy, która przekracza 40 GW.

Choć Polsce do światowych i europejskich liderów w produkcji energii słonecznej jeszcze daleko, to rokrocznie przybywa nam farm fotowoltaicznych. W Solum Service zajmujemy zarówno projektowaniem, jak również całym procesem pozyskiwania dokumentacji od zakładów energetycznych i pozwoleń na budowę, aż po etap montażu  elektrowni solarnych. Z chęcią pomożemy Ci wybrać najbardziej optymalne dla Twojego biznesu rozwiązanie, dzięki któremu maksymalnie obniżysz koszty energii elektrycznej – zapraszamy do kontaktu.