Obowiązkowa fotowoltaika dla firm – przygotuj swój biznes na zmiany

Zmiany klimatyczne oraz rosnące zanieczyszczenie powietrza sprawiają, że cały świat stoi przed wyzwaniem zwiększenia udziału energetyki odnawialnej w mixie energetycznym. Unia Europejska, zmuszona dodatkowo przez kryzys energetyczny wywołany atakiem Rosji na Ukrainę, wprowadziła program REPowerEU. Ma on na celu przyspieszenie transformacji energetycznej w Europie, w tym upowszechnienie odnawialnych źródeł energii, w tym fotowoltaiki. Nowa dyrektywa UE wyznacza konkretne terminy i warunki, które muszą zostać spełnione przez państwa członkowskie, w tym Polskę.

Obowiązek montażu fotowoltaiki – dowiedz się od kiedy zacznie obowiązywać

Obowiązek montażu fotowoltaiki wynika z dążeń Unii Europejskiej do ograniczenia zależności energetycznej od paliw kopalnych oraz zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii w bilansie energetycznym. Program REPowerEU został opracowany jako odpowiedź na rosnące ceny energii, paliw i żywności, a także niespotykaną od lat inflację. W ramach programu przewidziano szereg działań mających na celu przyspieszenie przejścia na czystą energię, w tym obowiązek instalacji paneli słonecznych na budynkach.

Obowiązek montażu fotowoltaiki będzie wprowadzany stopniowo, z różnymi terminami dla różnych typów budynków:

• Od 2026 roku

Wszystkie nowe obiekty publiczne i komercyjne o powierzchni użytkowej ponad 250 m², takie jak biurowce, hotele, centra handlowe, hale magazynowe i produkcyjne, szkoły, urzędy, sądy i inne budynki publiczne będą musiały być wyposażone w instalacje fotowoltaiczne.

• Od 2027 roku

Istniejące budynki publiczne i komercyjne o powierzchni użytkowej ponad 250 m² będą zobowiązane do montażu paneli słonecznych.

Dodatkowo w budownictwie mieszkaniowym obowiązują następujące terminy: 

• Od 2029 roku:

Wszystkie nowe budynki mieszkalne będą musiały mieć zainstalowane instalacje fotowoltaiczne.

• Od 2030 roku

Budynki przechodzące remonty i modernizacje będą musiały być wyposażone w panele słoneczne, o ile będzie to technicznie wykonalne i ekonomicznie uzasadnione.
Sposoby wdrażania tych wymagań będą zależały od decyzji poszczególnych państw członkowskich, które określą szczegółowe warunki i terminy implementacji. Polska, zgodnie z dyrektywą UE, przygotowuje zmiany w prawie budowlanym oraz różne programy dotacyjne, aby ułatwić realizację tych celów. Ważne jest również, aby wprowadzać przyjazne warunki prawne i ekonomiczne, które umożliwią wcześniejsze przejście z energii węglowej na słoneczną.

REPowerEU, czyli transformacja energetyczna Europy

Głównym celem tego programu jest uniezależnienie państw członkowskich Unii Europejskiej od importu surowców energetycznych z Rosji, co jest szczególnie istotne w obliczu obecnych wyzwań geopolitycznych i ekonomicznych. Program ten wpisuje się w szerszą strategię Zielonego Ładu, który zakłada osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku.

Główne założenia programu REPowerEU:

• Zwiększenie efektywności energetycznej

Poprawa efektywności energetycznej jest kluczowym elementem programu. Obejmuje to modernizację budynków oraz wdrażanie technologii pozwalających na lepsze zarządzanie zużyciem energii.

• Dywersyfikacja źródeł energii

W celu zmniejszenia zależności od surowców z Rosji, Unia Europejska planuje sprowadzać węgiel i gaz z innych regionów świata. Jednak jeszcze ważniejsze jest rozwijanie odnawialnych źródeł energii, takich jak energia słoneczna, wiatrowa i wodna.

• Rozwój odnawialnych źródeł energii

Ważnym elementem REPowerEU jest zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w ogólnej konsumpcji energii. Cel na 2030 rok to osiągnięcie 45% energii z OZE, co jest wzrostem w porównaniu do wcześniej zakładanych 40% w programie Fit for 55.

Fotowoltaika, czyli technologia pozyskiwania energii elektrycznej z promieniowania słonecznego, odgrywa centralną rolę w programie REPowerEU. Z tego tytułu Unia Europejska zobowiązała się do znacznego zwiększenia mocy zainstalowanych elektrowni fotowoltaicznych. Do 2030 roku ma ona wzrosnąć do 600 GW, co oznacza niemal czterokrotny wzrost w porównaniu do poziomu z 2020 roku. Eksperci przewidują, że już w pierwszym roku programu nastąpi wzrost produkcji energii z instalacji PV o 19 TWh, co stanowi 36% wzrost w porównaniu do założeń Fit for 55. Do 2025 roku dachowa fotowoltaika ma generować dodatkowe 58 TWh energii elektrycznej.

Program REPowerEU stawia na uproszczenie i przyspieszenie procedur związanych z instalacją systemów fotowoltaicznych. Czas przygotowania systemu PV ma być skrócony do maksymalnie trzech miesięcy, a inwestycje w fotowoltaikę mają być tańsze i bardziej dostępne. Aby umożliwić szeroką adaptację technologii fotowoltaicznych, przewidziane są różne programy wsparcia finansowego. Celem jest, aby maksymalny czas zwrotu z inwestycji w fotowoltaikę wynosił 10 lat, co ma uczynić tego typu przedsięwzięcia bardziej atrakcyjnymi dla obywateli, w tym również dla mniej zamożnych grup społecznych.

Czy firmy będą musiały montować fotowoltaikę?

Zgodnie z nowymi przepisami, od 2026 roku wszystkie nowe, a od 2027 roku także już istniejące obiekty publiczne i komercyjne o powierzchni użytkowej ponad 250 m² będą musiały być wyposażone w instalacje fotowoltaiczne. Dotyczy to takich budynków jak biurowce, hotele, centra handlowe, hale magazynowe i produkcyjne, jak również obiekty takie jak szkoły, urzędy czy sądy. Firmy, które planują budowę nowych siedzib lub rozbudowę istniejących obiektów, muszą więc uwzględnić w swoich planach instalacje paneli słonecznych, aby spełnić te wymagania.

Choć program REPowerEU koncentruje się głównie na budynkach publicznych i komercyjnych, od 2029 roku wszystkie nowe budynki mieszkalne również będą musiały być wyposażone w instalacje fotowoltaiczne. Dodatkowo, od 2030 roku budynki przechodzące remonty i modernizacje będą musiały być wyposażone w panele słoneczne, o ile będzie to technicznie wykonalne i ekonomicznie uzasadnione. 

Aby przygotować się na nadchodzące zmiany, właściciele przedsiębiorstw powinni już dziś wykonać kilka kroków. Przede wszystkim warto m.in.:

• Wykonać audyt fotowoltaiczny 

Pozwoli on ocenić potencjał instalacji fotowoltaicznych w konkretnym obiekcie, a także da szansę na zidentyfikowanie najbardziej efektywnego miejsca do montażu. Najlepiej, jeżeli przeprowadzi go profesjonalna firma zajmująca się OZE, która sprawdzi m.in.: zużycie energii w danym przedsiębiorstwie, oceni lokalne warunki słoneczne i pogodowe, oceni stan techniczny budynku czy zaplanuje system PV wraz z konkretnymi komponentami, takimi jak magazyny energii czy ładowarki samochodowe.

• Zaplanować inwestycję

Firmy powinny uwzględnić koszty instalacji fotowoltaiki w swoich planach inwestycyjnych i budżetach na najbliższe lata. Mogą również skorzystać z dostępnych programów dotacyjnych i ulg podatkowych, aby zminimalizować koszty. Obecnie przedsiębiorcy powinni zainteresować się ofertami leasingów, które można wliczyć w koszty prowadzenia działalności gospodarczej czy niskooprocentowanych pożyczek. 

• Rozpocząć współpracę z ekspertami

Firmy działające w branży OZE to doskonali partnerzy, którzy mogą służyć profesjonalnym doradztwem zarówno w zakresie doboru produktów, pozyskania dofinansowania, jak też montażu i eksploatacji. Dzięki ich wsparciu możliwe jest wybranie optymalnego rozwiązania technologicznego i sposobu finansowania. To tego typu firmy dokonają doboru najlepszych  komponentów systemu PV, wykonają profesjonalny montaż i będą służyć pomocą przy rozwiązywaniu bieżących problemów czy usterek.

• Monitorować przepisy

Przedsiębiorcy powinni na bieżąco śledzić zmiany w przepisach dotyczących fotowoltaiki i dostosowywać swoje strategie do nowych wymagań prawnych. W tym celu mogą oni co jakiś czas sprawdzać strony www podmiotów odpowiedzialnych za te kwestie na terenie Polski m.in.: stronę Ministerstwa Klimatu i Środowiska (https://www.gov.pl/web/klimat), oficjalny portal Urzędu Regulacji Energetyki (https://www.ure.gov.pl/) czy stronę Komisji Europejskiej (https://energy.ec.europa.eu/index_en). 

• Edukować pracowników i zwiększać ich świadomość

Zatrudnieni powinni zdawać sobie sprawę z korzyści płynących z odnawialnych źródeł energii. W ten sposób mogą oni w przyszłości bardziej świadomie, a co za tym idzie efektywnie korzystać z systemów OZE zainstalowanych w firmie. Dobrym pomysłem może być stworzenie wewnętrznych zasad odnoszących się do oszczędzania energii na terenie siedziby przedsiębiorstwa. Najlepiej ujętych w formie przystępnego regulaminu lub manuala, prezentowanego nowym pracownikom podczas etapu wdrażania. 

Jak te zmiany wpłyną na sytuację firm w Polsce?

Program REPowerEU oraz wynikające z niego obowiązki instalacji fotowoltaiki mogą znacząco wpłynąć na sytuację firm w Polsce. Dla wielu przedsiębiorstw oznacza to konieczność dostosowania się do nowych regulacji, co wiąże się z pewnymi wyzwaniami, ale także oferuje wiele potencjalnych korzyści.

Korzyści wynikające z inwestycji w fotowoltaikę w firmach

• Redukcja kosztów energii

Inwestycje w odnawialne źródła energii, takie jak fotowoltaika czy magazyny energii, mogą prowadzić do znacznego obniżenia kosztów operacyjnych związanych z zakupem energii elektrycznej. Prąd produkowany z paneli słonecznych i przechowywany w bankach energii może zaspokoić dużą część zapotrzebowania energetycznego firmy, co w dłuższej perspektywie pozwala na oszczędności.

• Stabilność kosztów energetycznych

Dzięki własnej produkcji energii firmy mogą uniezależnić się od wahań cen na rynku energii. Stałe koszty związane z utrzymaniem instalacji fotowoltaicznych mogą być bardziej przewidywalne niż dynamiczne ceny energii elektrycznej z sieci.

• Dostęp do dotacji i ulg podatkowych

Program REPowerEU przewiduje różne formy wsparcia finansowego dla inwestycji w OZE. Firmy będą mogą skorzystać z dotacji, ulg podatkowych oraz preferencyjnych kredytów, co zmniejsza początkowe koszty inwestycji.

• Poprawa wizerunku i zgodność z trendami ekologicznymi

Inwestowanie w OZE poprawia wizerunek firmy jako odpowiedzialnej społecznie i proekologicznej. Coraz więcej konsumentów oraz partnerów biznesowych preferuje współpracę z firmami, które dbają o środowisko.

• Zwiększenie wartości nieruchomości

Budynki wyposażone w instalacje fotowoltaiczne zyskują na wartości, co jest korzystne zarówno w przypadku wynajmu, jak i sprzedaży nieruchomości.

Wyzwania związane z wdrażaniem fotowoltaiki w firmach

•  Koszty początkowe

Chociaż inwestycje w fotowoltaikę zwracają się w kilka lat, początkowe koszty instalacji paneli słonecznych mogą być wyzwaniem i warto zatem poszukać dogodnych form finansowania inwestycji dedykowanych dla przedsiębiorców. 

• Techniczne ograniczenia

Nie wszystkie budynki nadają się do instalacji paneli fotowoltaicznych. Wymagana jest odpowiednia powierzchnia dachowa lub gruntowa), a także dobre nasłonecznienie. Technologie montażowe w dzisiejszych czasach rozwijają się jednak bardzo szybko, proponując możliwości montażu modułów w coraz trudniej dostępnych miejscach. 

• Zależność od warunków pogodowych

Produkcja energii z fotowoltaiki zależy od warunków pogodowych, która działa lepiej w słoneczne, ale niekoniecznie upalne dni. Strefa klimatyczna, w której znajduje się Polska jest optymalna do wygenerowanie dobrej produkcji energii z fotowoltaiki i przy rosnących cenach prądu, montaż w naszym kraju bardzo się opłaca.  

• Przeglądy i konserwacja

Chociaż panele fotowoltaiczne są stosunkowo bezobsługowe, trzeba pamiętać, że wymagają okresowych przeglądów (podobnie jak inne instalacje elektryczne) oraz konserwacji i czyszczenia, aby zachować optymalną wydajność. 

Obowiązkowa fotowoltaika dla firm staje się powoli rzeczywistością, której nie należy się bać. W rzeczywistości przejście na odnawialne źródła energii przynosi  więcej korzyści niż wyzwań. Dotyczy to zwłaszcza faktu, iż przedsiębiorstwa dzięki instalacji PV zyskują własne źródło energii, a w perspektywie długoterminowej zwrot z inwestycji następuje już w ciągu kilku lat. 

Odnawialne źródła energii, w tym fotowoltaika, mogą być opłacalne dla większości przedsiębiorstw, ale nie dla wszystkich w jednakowym stopniu. Firmy muszą indywidualnie ocenić swoje potrzeby energetyczne, możliwości techniczne oraz dostępne opcje finansowania. Przed podjęciem decyzji o inwestycji, trzeba skonsultować się z ekspertami w dziedzinie OZE oraz przeprowadzić dokładną analizę kosztów i korzyści.

Najlepszych z nich znajdziesz w Solum Service! Od lat działamy na rynku OZE, świadcząc usługi w całej Polsce z zakresu projektowania, doboru, montażu i serwisu fotowoltaiki, magazynów energii oraz pomp ciepła. Skontaktuj się z nami a zaprojektujemy system fotowoltaiczny dla Twojego przedsiębiorstwa i pomożemy Ci uzyskać korzystne finansowanie.